Posts

“အုန်း”၊ “အုံး” နဲ့ “ဦး” တို့အကြောင်း

  “အုန်း”၊ “အုံး” နဲ့ “ဦး” တို့အကြောင်း 
————————————— 
 မြန်မာစာရေးသားရာမှာ အသံထွက်ကြောင့်မှားတတ်တဲ့အထဲ “အုန်း”၊ “အုံး” နဲ့ “ဦး” တို့ ပါဝင်ပါတယ်။ 
 ဥပမာ - 
 “စားကြပါအုန်း” လို့ ရေးရမှာလား၊ “စားကြပါအုံး” လို့ ရေးရမှာလား၊ “စားကြပါဦး” လို့ ရေးရမှာလား မကွဲပြားတတ်ပါဘူး။ 
 “မင်းဆီကို ငါ လာအုန်းမယ်” လို့ ရေးရမှာလား၊ “မင်းဆီကို ငါ လာအုံးမယ်” လို့ ရေးရမှာလား၊ “မင်းဆီကို ငါလာဦးမယ်” လို့ ရေးရမှာလား ရောထွေးနေတတ်ပါတယ်။ 
 
 “အုန်း” ကို မြန်မာအဘိဓာန်မှာ - 
 “အုန်း၊ န - ပင်ဖျားတွင် အလက်များစုဝေးထွက်၍ အရည်ပြည့်အသီးလုံးကြီးများ အခိုင်လိုက်သီးသော ပင်စောက်တစ်မျိုး။” 
 လို့ အနက်ဖွင့်ပါတယ်။ 
 နာမ်အနက်ဖြစ်ပါတယ်။ အသုံးမှားစရာအကြောင်းမရှိပါ။ 
 ဥပမာ - 
 “ယခုအချိန်၌ ပင်လယ်ကမ်းခြေတွင် ရေကူး၊ အုန်းရည်သောက်၊ အုန်းသီးစား၍ အေးအေးလူလူနေနိုင်သော ဘဝများရှိသကဲ့သို့ သဘာဝဘေးဒုက္ခကြောင့် မိုးထဲရေထဲတွင် ဆင်းဆင်းရဲရဲအသက်ရှင်နေရသော ဘဝများရှိသည်ကို ကျွနု်ပ်တို့ သတိပြုသင့်လှသည်။” 
 ဆိုတဲ့ဝါကျကိုကြည့်ပါ။ “အုန်းသီး”၊ “အုန်းရည်” ဆိုတဲ့စကားလုံးတွေမှာ “အုန်း” ကိုသုံးကြောင်း တွေ့နိုင်ပါတယ်။ 
 “အုံး” ကို မြန်မာအဘိဓာန်မှာ - 


“ငြီး”၊ “ညီး” နဲ့ “ညည်း” တို့အကြောင်း

  “ငြီး”၊ “ညီး” နဲ့ “ညည်း” တို့အကြောင်း ----------------------------------------------------- မြန်မာစာရေးသားရာမှာ အသံထွက်ကြောင့် မှားရေးတတ်တဲ့အထဲ “ငြီး”၊ “ညီး” နဲ့ “ညည်း” တို့လည်း ပါပါတယ်။ ဥပမာ - “ပူလောင်လွန်းလှသော မန္တလေးရာသီဥတုကို ကျွန်တော် ငြီးငွေ့နေပြီ” လို့ ရေးရမှာလား၊ “ပူလောင် လွန်းလှသော မန္တလေးရာသီဥတုကို ကျွန်တော် ညီးငွေ့နေပြီ” လို့ ရေးရမှာလား၊ “ပူလောင်လွန်းလှသော မန္တလေး ရာသီဥတုကို ကျွန်တော် ညည်းငွေ့နေပြီ” လို့ ရေးရမှာလား မကွဲပြားတတ်ပါဘူး။ “ပူပြင်းလှသော ရာသီဥတုဒဏ်ကြောင့် မောင်လှသည် ငြီးငြူနေလေသည်” လို့ ရေးရမှာလား၊ “ပူပြင်း လှသော ရာသီဥတုဒဏ်ကြောင့် မောင်လှသည် ညီးငြူနေသည်” လို့ ရေးရမှာလား၊ “ပူပြင်းလှသော ရာသီဥတုဒဏ် ကြောင့် မောင်လှသည် ညည်းညူနေသည်” လို့ ရေးရမှာလား ရောထွေးနေတတ်ပါတယ်။ “ငြီး” ကို မြန်မာအဘိဓာန်မှာ - “ငြီး၊ ကြိ - ငြီးငွေ့သည်။” လို့ အနက်ဖွင့်ထားပါတယ်။ “ငြီးငွေ့” ရဲ့အနက်ကိုတော့ “ငြီးငွေ့၊ ကြိ - နှစ်သက်ခြင်း လျော့နည်းသွားသည်။” လို့ အနက်ဖွင့်ထားပါတယ်။ ဒါကြောင့် “ နှစ်သက်မှု လျော့နည်းသွား” ကြောင်း၊ “မနှစ်သက်တော့ကြောင်း” ပြလိုတဲ့ အခါမှာ “ငြီး” ကို သုံးရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဥပမာ

“တ” နှင့် “တစ်” ပြဿနာ

  “ တ” နှင့် “တစ်” ပြဿနာ —————————————   “ တ” နှင့် “တစ်” ပြဿနာသည် မြန်မာစာအရေးအသားတွင် အငြင်းပွားရဆုံးပြဿနာတစ်ခုဖြစ်သည်ဟု ဆိုနိုင်ပါသည်။ အချို့က ပြောသည့်စကားသံအတိုင်း ‘တခု’ ‘တယောက်’ ‘တရာ’ ‘အမှတ်တရ’ စသည်ဖြင့် ‘တစ်’ နှင့် ‘တ’ ကို မခွဲခြားဘဲ လက်ခံသုံးကြသည်လည်းရှိသည်။ အချို့ကမူ ‘ဖတ်တော့အသံ၊ ရေးတော့အမှန်’ ဟူသည့်မူအတိုင်း ‘တစ်ခု’ ‘တစ်ယောက်’ ‘တစ်ရာ’ ‘အမှတ်တရ’ စသည်ဖြင့် ‘တစ်’ နှင့် ‘တ’ ကို ခွဲခြား၍ လက်ခံကျင့်သုံးသည်လည်း ရှိသည်။ အချို့ကမူ “ ‘တ’ နှင့် ‘တစ်’ သည် မူလက အခွဲအခြားမရှိ၊ ဦးနေဝင်းအာဏာရှိစဉ်က ပြုစုရန်ညွှန်ကြားခဲ့သော မြန်မာစာလုံးပေါင်းသတ်ပုံကျမ်းတွင်မှ ခွဲခြားသွားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်” ဟု မှတ်ထင်ယူဆပြီး လက်မခံကြသည်လည်းရှိသည်။ မည်သို့ပင်ဆိုစေကာမူ ‘တ’ နှင့် ‘တစ်’ သည် အရေးအသားပြဿနာတစ်ရပ်အဖြစ် ရှိနေသည်ဟု ဆိုနိုင်၏။   ထို ‘တ’ နှင့် ‘တစ်’ ပြဿနာကို ကျွန်တော်လေ့လာမိသည့်အတိုင်း ရှင်းလင်းလိုပါသည်။ ထိုသို့ရှင်းလင်းရာတွင် အကိုးအကားအဖြစ် “မောင်ခင်မင် (ဓနုဖြူ)’ ၏ “မြန်မာစကား မြန်မာစာ ရုပ်ပုံလွှာ”၊ “မြန်မာစာ မြန်မာစကားဝိုင်း”၊ “မြန်မာစာအဖွဲ့” ၏ “မြန်မာအဘိဓာန်”၊ “ဦးငြိမ်းမောင်” ၏ “ရှေးဟောင်းမြန်မာကျ